مداس

تولیدات دام سبک (گوسفند و بز)

١- گوشت قرمز

تولید گوشت قرمز اولویت اول صاحبان پرورش گوسفند و بز هست. طوری که با وجود اینکه مصرف گوشت طیور،گاو و گوساله طی سال های اخیر افزایش پیدا کرده، ولی مصرف گوشت گوسفندی از لحاظ کیفی از جمله ذائقه مصرف و تنوع غذایی بر سایر گوشتهای مصرفی برتری داره.

عوامل متعددی از جمله شدت حذف، تعداد دام کشتاری و وزن لاشه از مهم ترین عوامل موثر بر تولیدات گوشت قرمزه.

تعداد دام کشتاری در سال های خشک سالی حداکثر ولی ولی با وزن پایین بوده. و در سالهای پرباران به دلیل جبران کاهش جمعیت گله در سالهای خشک ، تعداد کشتار به حداقل خودش میرسه. اما وزن دام بالاتره. تولید گوشت دام سبک (گوسفند و بز) برخلاف دام سنگین (گاو و گوساله) در طول سال یکسان نبوده که علت این امر زایش فصلی هست.

اغلب زایش ها در فصل زمستان انجام میگیره. و فروش بره در پایان شیرخوارگی (اواسط خرداد) به بعده.

٢- شیر

شیر ماده غذایی دیگه ای هست که مثل گوشت قرمز برای رشد و ترمیم بدن لازمه. و بعد از تولید گوشت قرمز، از نظر اقتصادی در درجه دوم اهمیت قرار میگیره.

و ترکیبات شیر دامهای سبک به دلیل بالا بودن نسبت پروتئین و چربی نسبت به شیر گاو اغلب به صورت پنیر، روغن، کره و یا سایر محصولات لبنی به بازار عرضه میشه. و مقداری از احتیاجات غذایی کشور رو تامین میکنه.

همواره بازار خوبی برای خرید شیر و فرآورده های اون موجود هست. میزان تولید شیر بر حسب طول دوره شیردهی و روش های مختلف شیردوشی و همچنین اهداف پرورشی در نژادها و مناطق مختلف متفاوته.

٣- الیاف (پشم)

پشم به عنوان یکی دیگه از محصولات گوسفند نقش عمده ای در صنایع نساجی و قالیبافی در ایران داره. هرچند که تولید و فرآوری الیاف مصنوعی در جایگزینی با الیاف پشم، پیشرفت فراوانی در جهان کرده اما هنوز منسوجات و فرآورده های تولیدی با هیچ کدوم از منسوجاتی که از تارهای مصنوعی یا الیاف گیاهی ساخته میشه قابل مقایسه نیست.

کاربرد پشم گوسفند بر حسب ظرافت و خواص دیگه به دو صورت در قالی بافی، صنایع دستی و صنایع نساجی هست.

۴- کرک (کشمیر)

کشمیر یا کرک یکی از ظریف ترین الیاف حیوانیه که در لایه زیرین پوششی بزهای کرکی قرار داره. این الیاف در اغلب بزهای کشور و بصورت سفید و رنگی  در نژادهای مختلف دیده میشه.

مهم ترین اونها شامل: بز کرکی رائینی در کرمان (اغلب به رنگ سفید)، بز کرکی جنوب خراسان (قهوه ای)، بز کرکی ندوشن (قرمز رنگ) و بز آباده (به رنگهای مختلف) هست.

محل پرورش این بزها معمولا در استانهای حاشیه کویری ایران مثل: کرمان، بیرجند، یزد، اصفهان، سمنان و سیستان و بلوچستان هست.

5- موهر

از دیگر الیاف تولیدی هست که از نظر نرمی و لطافت بعد از کرک در درجه دوم قرار میگیره. مولد این الیاف تنها بز تک پوششی در حال انقراض کشور هست به نام مرغز یا مرخز که پراکنش اون در کردستان و شهر بانه هست.

۶- موی بز

موی بز از جمله الیافی هست که پوشش غالب بزهای کشور رو تشکیل میده. موی بز اغلب بصورت خود مصرفی روستایی ها و عشایر برای تهیه طناب و سیاه چادر به کار میره. موی بز در اغلب نقاط ایران مثل: لرستان، کردستان، همدان، زنجان، قزوین و ... تولید میشه.

٧- پوست

پوست گوسفند و بز بصورت تجاری به عنوان یک فرآورده جنبی از این دام ها نسبت به گوشت و شیر اونها محسوب میشه.

این مسئله تاثیر مهمی در دیدگاه دامدار و کشتارکننده در مراقبت از دام در زمان پرورش و توجه به صدماتی که در حین زندگی دام میذاره.

٨- کود

کود هم از دیگر تولیدات گوسفند و بز هست که به دلیل ترکیبات خاص شیمیایی در تقویت مزارع، باغات و مراتع از اهمیت خاصی برخورداره. و به همین خاطر ارزش اون بیشتر از سایر کودها هست. متوسط تولید کود سالیانه هر راس گوسفند و بز به ترتیب ٢۰۰ و ١۵۰ کیلوگرم در سال هست.

نرم افزار مدیریت دام، نرم افزار پرورش گوسفند، مدیریت دام سبک، پرورش صنعتی گوسفند، مداس

گوسفند جز حیوانات اهلی هر کشوری می باشد که در راسته سم داران و گیاه خواران می باشد که انسان ها از پوست، پشم و شیر و گوشت آن استفاده می کنند. اما در این بین اگر شما به دنبال پرواربندی گوسفندان هستید باید به این نکته توجه کنید که گوسفندان زیادی با خصوصیات های مختلف در جهان وجود دارند که همین عامل باعث تفاوت نژاد آن ها می شود. و شما باید با خواندن خصوصیات ظاهری آن ها و اینکه کدام نژاد مناسب محل زندگی شما می باشد اقدام به پرواربندی آن ها کنید.

نژاد گوسفند افشاری

پرورش گوسفندان نژاد ایرانی افشاری بسیار با صرفه است. زیرا دارای گوشت و پشم عالی می باشند. زادگاه اصلی نژاد گوسفندان افشاری به زنجان مربوط می شود ولی در حال حاضر در ۱۵ استان دیگر در ایران پرورش داده می شود. این نژاد جزو گوسفندان پرفروش می باشند که دارای بهترین گوشت و سرعت بالای رشد می باشند. در برابر سرما مقاومت دارند و می تواند دو قلوزایی داشته باشند. کم و کیفیت پشم های آن ها جزو موارد خوب می باشد.

نژاد گوسفند مهربان

گوسفند نژاد مهربان از نژادهای دوقلوزای ایرانی است که سنگین وزن هم می باشد. زادگاه اصلی این گوسفند همدان بوده ولی در استان های زنجان و کردستان هم پرورش داده می شود. شکل ظاهری آن دارای سر و صورتی بدون پشم می باشد و همچنین در زیر شکم گوسفند هم پشم ندارد. گوسفند نر مهربان شاخ دار و گوسفند ماده مهربان بدون شاخ است. رنگ نژاد مهربان قهوه ای بوده که به صورت سیاه تیره و روشن می باشد.

نژاد گوسفند ماکویی

گوسفند ماکویی سفید رنگ بوده و دارای لکه های مشکی در اطراف چشم می باشد. پشم بدن این نژاد سفید و دارای مرغوبیت بالایی است و با تارهای بلندی که دارد در صنایع مختلف استفاده های فراوان دارد. پشم این گوسفند قابلیت رنگ پذیری بالایی را دارد و بسیار پرطرفدار است. میزان پشم آن ۳ الی ۵ کیلو می باشد که بستگی به جنس گوسفند متغیر می باشد. همچنین در تولید گوشت هم جزو نژاد های خوب محسوب می شود.

نژاد گوسفند کرمانی

نژاد گوسفند کرمانی از جمله نژادهای پرگوشت و همچنین پشمی می باشند. رنگ پشم و پوست این گوسفندان نخودی می باشد و پشم آن ها در فرش بافی و لباس ها استفاده می شود. پشم این گوسفند رنگ پذیری بالایی دارد و منشا آن کرمان و شهرهای اطراف آن دانست.

گوسفند سنگسری

گوسفند سنگسری بهترین گوسفند نژاد گوشتی می باشد که محصول گوشت تقریباً ٪۶۰ وزن گوسفند پیش از ذبح شدن می باشد و به نوعی از لحاظ پرواربندی بهترین گوسفند می باشد. زیست بوم این نوع گوسفند در شهرستان سمنان می باشد. دنبه ی گوسفند سنگسری بسیار کوچک تر از بقیه ی نژاد های گوسفندان است در قوچ و میش های این نژاد شاخ دیده نمی شودگوسفندان سنگسری به علت داشتن جثه ی کوچک توانایی زیادی در راه رفتن و پیمودن راه دارند و به علت کویری بودن منطقه ی زیست آن ها ، گوسفندانی بسیار مقاوم می باشند.

نژاد گوسفند سنجابی

گوسفند نژاد سنجابی را هم می توان پشمی و هم گوشتی دانست. سوددهی هم در پشم و هم در گوشت بسیار بالا می باشد. رنگ این نژاد سفید و نخودی می باشد که برخی از آن ها دارای لکه های قهوه ای در بخش های گردن، دست و پا می باشند. بدن گوسفندان دارای بدنی بزرگ و پر از گوشت می باشند و سود زیادی را نصیب دامداران می نماید. پشم های این نژاد بلند و ضخیم می باشد و کیفیت خوبی دارد.

نژاد گوسفند مغانی

گوسفند مغانی از نژادهای ایرانی در مناطق آذربایجان شرقی می باشد که گوشتی و شیری محسوب می گردد. گوسفند مغانی دارای جثه نسبتاً حجیم و عضلانی می باشد که بیشتر در نواحی ییلاقی غرب دریای خزر و یا در دشت مغان زندگی می کند که نظر نژادی نسبتاً خالصی می باشد. گوسفند مغانی از نژادهایی می باشد که تولید بره های سنگین را زایش دارد. بره های مغانی در زمان تولد ۴ کیلو دارد و در زمان شیرگیری در حدود ۲۳ کیلو وزن دارد.

نژاد گوسفند زل

نژاد گوسفند ایرانی زل از نوع گوشتی می باشد و سرشار از انواع پروتئین و ویتامین است. این نژاد بدون دنبه می باشند و دارای دست و پاهای بلند می باشند. برای پیاده روی در کوهستان توانایی بالایی دارند. این نژاد بیشتر در منطقه های کوهستانی و جنگل ها پرورش داده می شود. این نژاد بین گوسفندان اهلی و وحشی می باشد و دارای هیکل کوچک و سبکی می باشد. البته پوست این نژاد دارای کیفیت بالایی نیست و ضخامت کافی را ندارد.این نژاد در دو فصل بهارو پاییز جفت گیری می نمایند.

نژاد گوسفند تالشی

نژاد گوسفند تالشی همان طور که از اسمش مشخص است از منطقه گیلان و تا ارتفاعات حیران پرورش می یابد. این نژاد گوسفندان مشابه گوسفندان زل هستند ولی از لحاظ هیکل بزرگ تر می باشند ولی دنبه کوچکی دارند. رنگ نژاد گوسفند تالشی نخودی و یا سفید می باشد که بخش هایی از بدن دارای لکه های قهوه ای روشن و تیره دارد.

نژاد گوسفند شال

رنگ بدن گوسفندان شال در ابتدای تولد خاکستری تیره بوده و بعد از مدتی تیره و مایل به سیاه می شود. برخی از آن ها دارای لکه هایی سفید بر روی پیشانی می باشند که تا بخش عقبی سر هم کشیده شده است. در زیر گلو و همچنین گوش این گوسفندان منگوله هایی وجود دارد که حالت آویزان دارد. دنبه این نژاد بزرگ بوده و همچنین دارای گوش های بزرگی می باشد. این گوسفندان در بخش های سر، دست و پای خود مویی ندارند.

نژاد گوسفند فشندی

نژاد گوسفند فشندی از نژادهای گوسفند ایرانی است که مبدا اصلی آن ساوجبلاغ می باشد. نژاد گوسفند فشندی گوشتی و شیری می باشد و رنگ آن در ابتدا قهوه‌ای روشن تا قهوه‌ای تیره و سپس کرم می باشد. این گوسفند مشابه گوسفند زندی می باشد و دارای هیکل بزرگی می باشد. از لحاظ تولید پشم نیز این نژاد دارای پشم ضخیمی می باشد. جثه نژاد گوسفند فشندی متوسط تا بزرگ است و دارای رنگ های کرم، قهوه ای روشن و قرمز می باشد.

نژاد گوسفند زندی

نژاد گوسفند زندی نژادهای پوستی و گوشتی حساب می شود ودر زمان تولد دارای رنگی کامل سیاه می باشد ولی بعد از شش ماهگی رنگ آن متمایل به قهوه ای بور می شود. این گوسفندان جزو گوسفندان گوش دار هستند که برخی مواقع بدون گوش و یا نیم گوش می باشند. این نژاد گوسفند زندی دارای بهترین گوشت گوسفندی می باشند. از پوست بره گوسفند زندی می توان جهت ساخت لباس استفاده نمود.

نرم افزار مدیریت دام، نرم افزار پرورش گوسفند، مدیریت دام سبک، پرورش صنعتی گوسفند، مداس

در زمان خرید گوسفند پیشنهاد میکنیم بره های هم سن و يا هم وزن را انتخاب کنید. که هم بتوانید مدیریت دام را بهتر انجام بدهید و هم در خوراك دادن به آنها راحت تر باشید.

در این مقاله نکات مهمی را در مورد نحوه انتخاب و خرید گوسفند و همینطور چگونگی بارگیری و حمل آن، شرح خواهیم داد که در ادامه همین مطلب به طور کامل با این نکات آشنا خواهید شد.

دام را از کجا تهیه کنیم؟

 ميزان آلودگی در ميادين و كاروانسرهای اطراف كشتارگاه های دام خصوصاً سنتی بالا است. لذا تا حد امكان از خريد دام پرواری از اين مكان ها پرهيز کنید.

بره هايی كه به اندازه كافی از شير مادر جهت تغذيه استفاده نکردند و اصطلاحا به آنها شيرسوز میگویند، براي خريد مناسب نيستند و در طي دوره پروار از رشد مناسبی هم برخوردار نخواهند بود.

همچنین به دليل عدم دريافت پادتن های لازم كه از طريق شير مادر منتقل میشود، مقاومت لازم در مقابل بيماری ها را ندارند.

برای كاهش هزينه حمل و نقل دام و جلوگیری از آلودگی احتمالی، بهتر است در صورت وجود دام مناسب برای پروار، خريد بره از همان منطقه اطراف محل سكونت و نگهداری دام صورت بگیرد.

در انتخاب بره از چه افرادی کمک بگیریم؟

• درصورتي كه پرواربند از تجربه لازم براي خريد دام پرواری برخوردار نيست، بهتر است به جهت اطمينان در انتخاب، از مشاوره كارشناسان و يا خبرگان محلی استفاده کنید و يا از معاونت بهبود توليدات دامي استان و يا شهرستان، نسبت به مكان هاي مناسب براي خريد اطلاع حاصل کنید.
• خريد كلى و گروهى دام بايد زير نظر كارشناس هاى علوم دامپزشكى و دامپرورى صورت بگیرد. به اين ترتيب از خطر انتخاب نادرست و خريد دام هاى بيمار، جلوگيرى میشود. اين كار، هم از نظر اقتصادى براي پروابند مهم است و هم براى حفظ بهداشت دام ها و جلوگيري از شيوع بيماري ها در منطقه و از ديدگاه اقتصاد ملي از اهميت بالايي برخوردار است.
• نمره وضعيت بدني دام و يا لاغر و چاق بودن آن در قيمت دام تاثير دارد و ميتواند ميزان سود دريافتي دامدار را از فعاليت توليدي تحت تاثير قرار بدهد. بنابراین لازم است با ایجاد تمهيداتي در خصوص شرايط بازار و زمان مناسب خريد دام، تفاوت قيمت خريد و فروش دام را تا حد ممكن كاهش داد.
• تمايل پرواربندان به نژادهای درشت جثه، به سبب وزن گيری مناسب تر آنها نسبت به نژادهای كم جثه است. لذا قيمت خريد اين نژادها خصوصا دام هايی كه دنبه های كوچكتری دارند، معمولاً بيشتر است.

اصول حمل و نقل دام

رعايت شرايط مناسب و لازم براي حمل و نقل دام از آن جهت حائز اهميت است كه هرگونه حمل و نقل دام از محل خريد به مزرعه و يا از مزرعه به محل فروش میتواند نوعي استرس به دام وارد کند و مصونيت دام را در مقابل بيماري ها كاهش بدهد و موجب افت وزن و گاهاً تلفات دام بشود.

بديهی است هر گونه افت وزن در مراحل پاياني پروار از ميزان سود پرواربند کم میکند. از اين رو لازم است پرواربند، نكاتي را به هنگام انتقال بره هاي پرواري در برنامه خودش لحاظ کند.

در زمان جابجایی دام باید چه نکاتی را در نظر داشت؟

• همه ماشين هاى حمل و نقل، پيش از بارگيرى بايد ضدعفونى و پاكسازى بشوند.
• وسایل حمل و نقل باید وسيله هاى ايمنى و جلوگيرى از ورود حشرات مختلف را براي مسافت هاي طولاني دارا باشند.
• براى طول مدت سفر، آب سالم و غذاى كافى براى دام ها به همراه داشت.
• در طول مسير از تماس افراد مختلف و يا ارتباط با حيوانات ديگر جلوگيرى كرد.
• چنانچه دام ها در ميان راه دچار بيمارى واگير بشوند، بايد تمام آن ها را به محل اوليه خودش برگرداند.
• ماشين هاى حمل و نقل، پس از خالى كردن دام ها بايد به طور كامل تميز و ضدعفونى شوند تا براى حمل دام هاى بعدى آماده باشند.
• فضاي دروني وسايل حمل و نقل بايد داراي شرايط مناسبي از نظر روشنايي و تهويه براي جابجايي دام باشند.
• تريلرهاي وسايل حمل و نقل بايد مجهز به رمپ بارگيري باشند.
• سكوها و محل هاي تخليه و بارگيري دام در شب بايد از نور كافي برخوردار باشند.
• سكوي بارگيري بايد بدون فاصله و هم سطح طبقات درون وسايل حمل دام باشد.

نکاتی که زمان بارگیری دام باید به آنها دقت کنید

• بايد در ظرفيت بارگيري وسايل نقليه مورد نظر براي حمل دام دقت شود و از بارگيری بيش از حد مجاز جلوگیری كرد.
• همچنين براي جلوگيري از آسيب رسيدن به گوسفندان سعي شود فاصله محل خريد و فروش دام تا دامداري زياد نباشد.
• از توقفهاي غير ضروری در مسير حركت، پرهيز و قبل از حركت از وضعيت آب و هوايی اطلاع كامل كسب کنید. چون ماندن بره ها در هوای سرد و گرم موجب افت وزن آنها خواهد شد.
• لازم است كف كاميون را در حدود ٣ تا ۴ سانتيمتر با بستری نظير ماسه بدون خاك در تابستان و مخلوطي از ماسه با كاه يا پوشال در زمستان پوشاند.
• بهتر است وسيله نقليه پوشش دار باشد تا در تابستان و زمستان از استرس به دام و افت مصونيت دام جلوگيري به عمل بیاید.
• همچنين در تابستان، حمل دام در شب و در زمستان در روز انجام بگیرد.
• به هيج وجه نبايد دام ها را به صورت خوابيده و در شرايطي كه زير دست و پاي ساير دام ها افتاده اند، حمل شوند. چون اين عمل خطر بروز نفخ پيش رونده و تركيدگي شكمبه و تلف شدن سريع دام را به همراه خواهد داشت.
• در موقع بارگيري و پياده نمودن دام ها در كمال ملايمت و در نهايت آرامش و خونسردي با بره ها رفتار شود.
• در صورتي كه بين محل خريد دام و محل پرورش و نگهداري دام تفاوت قابل توجهي از لحاظ آب و هوايي وجود دارد لازم است که دام ها در صورت ورود به منطقه سردتر، سريعاً در شرايط سرما و هواي آزاد قرار نگيرند و ابتدا آنها را در محيط بسته و شرايط گرم تري نگهداري کرد.
• در طول مسير از خوراندن مواد غذايي متراكم و آب زياد به بره ها حتي المقدور جلوگيري شود.
• بعد از پياده كردن گوسفندان در مقصد، آب خنك و علوفه خشك يا سبز در اختيار آن ها قرار داده شود و فرصتی براي استراحت به دام ها داده شود.

نرم افزار مدیریت دام، نرم افزار پرورش گوسفند، مدیریت دام سبک، پرورش صنعتی گوسفند، مداس

دامداری صرفاً مدیریت و پرورش حیوانات اهلی، دام یا مزرعه به منظور به دست آوردن گوشت و فرآورده های آنها (شیر، تخم مرغ، چرم و غیره) است. همچنین می توان آن را به عنوان فعالیت اقتصادی که شامل پرورش حیوانات اهلی برای مصرف انسان و به دست آوردن گوشت، شیر، پشم، خز، عسل و غیره توصیف کرد.

دامداری یکی از قدیمی ترین فعالیت های اقتصادی بشر است که توسط انسان های اولیه آغاز شده است. تامین غذا، پوست، پوست، استخوان، شیر و سایر محصولات حیوانی را بدون رفتن به جنگل برای شکار تضمین می کند. دامپروری شامل پرورش گوسفند، گاو، بز، طیور، خرگوش، حلزون، ماهی و زنبور عسل است.

اهمیت و فواید دامداری چیست؟

دامداری یک فعالیت حیاتی در توسعه بشریت است و همچنان جایگاه برجسته ای را در میان فعالیت های اولیه اقتصاد جهانی به خود اختصاص می دهد. محصولات غذایی با کیفیت بالا مانند گوشت، تخم مرغ، شیر، پنیر و غیره تولید می کند.

سایر بخش های اقتصادی محلی به طور مستقیم یا غیرمستقیم از فعالیت آن سود می برند: صنایع تبدیلی مواد غذایی، صنایع دستی، گردشگری و مهمان نوازی. این یکی از معدود فعالیت های اقتصادی مولد انسانی است که واقعاً پایدار است. فرصت های شغلی ایجاد می کند و به عنوان منبع درآمد عمل می کند.

همچنین می تواند به عنوان یک سرگرمی برای برخی افراد باشد. می تواند به کشور کمک کند تا از طریق صادرات محصولات دامی درآمد ارزی داشته باشد. این امر ارزش پول محلی را بیشتر تقویت خواهد کرد. حیوانات بزرگتر مانند گاو، اسب و الاغ را می توان برای برخی از عملیات های مزرعه ای خاص مانند شخم زدن، سخت گیری و حتی حیوانات باربر استفاده کرد.

انواع دامپروری

انواع مختلفی از سیستم های پرورش دام وجود دارد که با فرآیندهای تولیدی که در هر یک از آنها انجام می شود متمایز می شوند. در همه این موارد، نرم افزار مدیریت دام میتواند راهگشا باشد و در مدیریت سیستم کمک کند.

دامپروری فشرده

دامداری فشرده دامداری است که در آن دام ها با درجه حرارت مناسب، خوراک و مراقبت های بهداشتی لازم برای تولید سالم و سریعتر دام نگهداری می شوند. در این سیستم انتخاب نژادها برای انواع مختلف تولید انجام می شود. هم سرمایه و هم کار فشرده است.

دامداری نیمه فشرده

دامداری نیمه متراکم دامداری است که در آن حیوانات نگهداری می شوند و تغذیه می شوند، اما اجازه می دهند چرا یا در اطراف مزرعه حرکت کنند تا در یک منطقه محصور در منطقه مزرعه جمع آوری کنند.

دامپروری گسترده

دامپروری گسترده دامداری است که در زمین های وسیعی مانند چمنزارها، مراتع یا کوه ها انجام می شود تا حیوانات به چرا و بهره برداری از منابع طبیعی مناطق مختلف بپردازند. معمولاً با حیواناتی انجام می شود که با نوع زمینی که قرار است به آنجا بروند سازگار هستند. این سیستم حفاظت از اکوسیستم را ترویج می کند.

دامداری عشایری

دامداری عشایری با چرای حیواناتی مانند گاو در وسعت وسیعی از زمین به گونه ای است که آنها رژیم غذایی طبیعی دارند. در این سیستم حیوانات برای خوردن غذاها و منابع مختلف به سرزمین های مختلف برده می شوند. این نوع دامداری به عشایر یا نیمه عشایری معروف است. این نمونه برای افرادی است که در مناطق خشک زندگی می کنند که در آن انجام کشت دشوار است، مانند برخی از مناطق در آفریقا و آسیا.

پرورش دام غیر انسانی

دامداری غیرانسانی به دامداری گفته می شود که در آن حیوانات بسته به فصل سال به مناطقی که مزارع آن غذا دارد منتقل می شوند. این سیستم دامداری بسیار سودمند است زیرا حاصلخیزی خاک را به لطف کود دام افزایش می دهد. حیوانات از علف‌ها و سبزیجات مختلف تغذیه می‌کنند و در پراکندگی دانه‌ها، از جمله، نقش دارند. در حال حاضر، مزرعه گاو غیر انسانی عمل چندانی ندارد. با این حال، هنوز هم در مناطق مختلف آفریقا انجام می شود.

دامداری ارگانیک

کشاورزی ارگانیک یک سیستم تولید دام با هدف به دست آوردن غذای با کیفیت و بدون استفاده از مواد شیمیایی مصنوعی مانند سموم دفع آفات، کودهای شیمیایی و غیره است و همچنین حیوانات به فضای وسیعی نیاز دارند و از محصولات طبیعی تغذیه می کنند.

حساب دام نشان دهنده همه انواع حیوانات مانند گاو، گاومیش، گوسفند، بز، اسب و غیره است و عمدتاً برای تولید گوشت، شیر یا پشم پرورش می یابند. دامداری با تولید گوشت، شیر و تخم مرغ از حیوانات اهلی همراه است و اینجاست که اهمیت نرم فزار مدیریت دام برای مدیریت هوشمند دامداری، بیش از پیش مورد توجه خواهد بود.

نرم افزار مدیریت دام، نرم افزار پرورش گوسفند، مدیریت دام سبک، پرورش صنعتی گوسفند، مداس

تعیین واحد دامی، یکی از ملزومات اساسی به منظور محاسبه ظرفیت چرا و به تبع آن، امکان سنجی برای بکارگیری نرم افزار مدیریت دام است. برای انجام پژوهش حاضر، ۲۴ نژاد گوسفند که غالبیت و پراکنش قابل توجهی در مناطق مختلف آب و هوایی داشتند، مشخص و از میان گله های موجود در مناطق زیست هر نژاد، دو گله انتخاب و در هر گله، ۳۰ راس دام در رده های مختلف سنی و جنسی، به صورت تصادفی انتخاب و در فصول مختلف، وزن کشی شد.

با استفاده از تجزیه و تحلیل خوشه ای، دسته بندی نژادها در طبقات وزنی انجام و بر اساس متوسط وزن بالغ نژادها، اندازه واحد دامی تعیین گردید. از نسبت وزن متابولیکی نژادهای گوسفندی به وزن متابولیکی واحد دامی، ضریب تبدیل (معادل واحد دامی) هر نژاد محاسبه شد. نژادهای گوسفندی بر مبنای وزن بلوغ، در سه گروه وزنی مجزا (سبک، متوسط و سنگین جثه) قرار گرفتند که متوسط وزن نژادها، ۵۰ کیلوگرم به دست آمد.

بر این اساس، اندازه واحد دامی برای دامهای کوچک چراکننده در مرتع، یک رأس گوسفند بالغ غیر آبستن و خشک به وزن ۵۰ کیلوگرم، گزارش می شود که ضریب تبدیل هر یک از طبقات سبک، متوسط و سنگین جثه نسبت به واحد دامی، به ترتیب ۰/۷، ۱ و۱/۳ می باشد.

نیاز روزانه واحد دامی بر حسب انرژی متابولیسمی در حالت نگهداری و در شرایط چرا در مرتع، با استفاده از معادله پیشنهادی MAFF (۱۹۸۴)، ۶/۸۰ مگاژول برآورد شد که بر اساس ضریب تبدیل پیشنهادی، نیاز روزانه هر نژاد در حالت نگهداری، قابل محاسبه است. به این مقدار، باید با در نظر گرفتن خصوصیات توپوگرافی، فاصله از منابع آب و رفت و آمد دام به محل استراحت که به مصرف انرژی نیاز دارد، در مناطق مختلف آب و هوایی ۳۰ تا ۸۰ درصد اضافه گردد.

مقدمه

واحد دامی، معیاری است برای تبدیل انواع دامها و معمولا بصورت وزن زنده یک دام بالغ یا معادل آن بر مبنای متوسط مصرف علوفه خشک در روز، تعریف می شود. در هر منطقه، با توجه به دام غالب موجود، اقدام به تعیین اندازه واحد دامی می گردد.

در بیشتر منابع و گزارشات، دام سنگین (گاو)، بدون در نظر گرفتن هر نوع محدودیت های بین گونه ای، مبنای تعیین اندازه واحد دامی قرار گرفته و نیازمندیهای غذایی انواع دیگر دام، شامل دام های اهلی سبک و بعضا ماکیان و حیات وحش سنگین جثه، نسبت به آن سنجیده میشود.

از دیدگاه تغذیه دام، ایراداتی بر این موضوع مطرح است، چرا که اندازه جثه و مقدار مصرف دام های بزرگ جثه، متفاوت از دامهای کوچک می باشد. از طرف دیگر، میزان متابولیسم آنها (حرارت تولیدشده در واحد زمان)، با توجه به سطح بدنی متفاوت شان، یکسان نمی باشد. چرا که بدن هایی با ابعاد مشابه، سطح بدنی متناسب با توان دوم اندازه ابعاد خطی شان و به توان۰/۷۵ حجم بدنشان دارند.

از اینرو، وزن متابولیکی (EBW975) که اغلب به عنوان مرجع مناسب در اندازه گیری تولید حرارت در گونه های مختلف به کار می رود، به طور قابل ملاحظه ای در دام های سنگین با دام سبک، فرق می کند.

به همین منوال، انرژی خالص مورد نیاز برای نگهداری که با وزن متابولیکی بدن رابطه دارد، نیز به مقدار قابل ملاحظه ای، متفاوت خواهد بود. بنابراین، ضرورت دارد که اندازه واحد دامی برای دام های سنگین و سبک چرا کننده در مرتع، بطور مجزا تعریف شود.

صرف نظر از موارد مطرح در فوق؛ آمار پراکنش دامهای کوچک در مقیاس جهانی، نشان میدهد که بیش از یک بیلیون راس گوسفند در دنیا وجود دارد که بیش از یک سوم آن در چین، استرالیا، نیوزلند و انگلستان پراکنش دارند که تولید عمده جهانی پشم و گوشت گوسفند در این کشورها متمرکز است.

همچنین کشورهای در حال توسعه نیز بخش عمده ای از گوسفندان جهان را در بر گرفته و در این کشورها، حجم عمده ای از شیر تولیدی جهان تولید میشود. ضمن اینکه در بخش وسیعی از غرب ایالات متحده آمریکا، علیرغم اینکه دام غالب چرا کننده در مرتع، گوسفند می باشد و برای پرورش گوسفند مناسب تر است تا پرورش گاو، گاو به عنوان مبنای اندازه واحد دامی قرار می گیرد.

آمار مرتبط با پراکنش دامهای چرا کننده در آسیای غربی، نیز نشان میدهد که ترکیب گله های دام چرا کننده در مرتع، عمدتا متشکل از دام های سبک بویژه گوسفند می باشد. در این منطقه، به دلایل اقلیمی، اقتصادی و اجتماعی، نگهداری گوسفند در مراتع، بیشتر رایج می باشد.

بنابراین، ضرورت دارد برای نواحی ذکر شده در فوق که دام غالب چراکننده، بیشتر دام های سبک می باشند؛ اندازه واحد دامی جداگانه ای تعریف گردد. این موضوع، زمانی بیشتر اهمیت پیدا خواهد کرد که در هر یک از نواحی ذکر شده، بیش از چندین نژاد گوسفندی با جثه های متفاوت پراکنش دارد.

برای مثال، بیش از ۲۰ نژاد یا توده گوسفندی از مراتع ایران استفاده می کنند که ضرورت دارد با تلفیق اطلاعات مشخصات و شرایط نگهداری همه نژادهای گوسفندی، ضریب تبدیل هر نژاد به واحد دامی را محاسبه کرد.

بر همین اساس پژوهش حاضر، به منظور تعیین اندازه واحد دامی دامهای سبک چرا کننده در مرتع انجام شد که نتایج حاصل از آن می تواند قابل تعمیم به نواحی پراکنش دام سبک، در مقیاس جهانی باشد.

ضمن اینکه درنظر گرفتن توام اندازه واحد دامی مرتبط با دام های سنگین که فعلا در بسیاری از کشورها مورد استناد می باشد و دام های کوچک که در این پژوهش، معرفی گردید، می تواند مدیریت مرتع را در تصمیم گیری صحیح میزان دامگذاری در مراتع و زیستگاه های حیات وحش کمک نماید.

مواد و روشها

جهت تعیین واحد دامی برای دام های سبک چرا کننده در مرتع، ۲۴ نژاد یا توده گوسفند در مناطق مختلف آب و هوایی ایران، به عنوان منطقه معرف پراکنش گوسفند با بیشترین تنوع نژادی در بین محل های پراکنش دامهای سبک چرا کننده در مراتع در مقیاس جهانی، مورد بررسی قرار گرفت.

از میان گله های موجود در مناطق زیست هر نژاد، بر اساس طرح آشیانه ای، دو گله که دارای دام غالب از نژاد مورد نظر بود، انتخاب شد. در هر گله از ۳۰ راس میش سه و چهار ساله، بصورت تصادفی در فصول مختلف چراء وزن کشی به عمل آمد.

نظر به اینکه تعداد قوچ در هر گله محدود بود، تعداد ۱۰ راس برای توزین انتخاب شد. در این ارتباط، میانگین وزن میشهای سه و چهار ساله، به عنوان وزن بالغ هر نژاد در نظر گرفته شد.

به منظور مطالعه تشابه موجود بین نژادهای گوسفند و طبقه بندی آنها، تجزیه و تحلیل خوشه ای به کار برده شد.

برای تعیین نقش وزن بالغ نژادها، در ساخت گروههای دندروگرام و اطمینان از صحت گروه بندی، تجزیه واریانس یکطرفه با مقایسه میانگین دانکن، بر مبنای طرح کاملا تصادفی نامتعادل انجام شد. گروهها یا طبقات نژادی (سبک وزن، متوسط وزن و سنگین وزن) به عنوان تیمار و وزن بالغ نژادها در داخل هر یک از گروهها، به عنوان تکرار در نظر گرفته شدند.

پس از دسته بندی نژادها در طبقات مشخص، بر اساس متوسط وزن بالغ نژادها در داخل هر یک از طبقات، وزن واحد دامی مشخص گردید. از نسبت وزن متابولیکی نژاد گوسفندی، به وزن متابولیکی واحد دامی؛ ضریب تبدیل هر نژاد به واحد دامی (معادل واحد دامی) محاسبه شد.

نرم افزار مدیریت دام، نرم افزار پرورش گوسفند، مدیریت دام سبک، پرورش صنعتی گوسفند، مداس

نگه داشتن سوابق کامل و دقیق برای دام های خود بخش مهمی از اداره یک مزرعه موفق است. در این عصر فناوری و داده، همچنین مهم است که بتوانیم مواردی مانند روندهای سلامتی، شجره نامه ها و تاریخ های مهم در زندگی یک حیوان را پیگیری کنیم.

برای انجام این کار، بهترین گزینه نگهداری سوابق دیجیتال برای هر حیوانی است. بسیاری از کشاورزان به جای تلاش برای کشف بهترین راه برای سازماندهی صفحات گسترده و اسناد پیچیده، استفاده از نرم افزار مدیریت دام را انتخاب می کنند.

نرم افزار مدیریت دام چیست؟

سیستم مدیریت دام روشی ساده برای پیگیری تمام داده های مهم حیوانات شما در یک داشبورد ساده است. در حال حاضر ممکن است از برنامه‌های جداگانه‌ای استفاده کنید که هر کدام معیارهای متفاوتی را دنبال می‌کنند، اما این نوع سیستم نرم‌افزاری همه آن داده‌ها را در یک برنامه واحد و ساده جمع‌آوری می‌کند.

در حالی که این سیستم ها اغلب به عنوان نرم افزار مدیریت گاو مورد استفاده قرار می گیرند، آنها همچنین برای مدیریت حیوانات دیگر از جمله موارد زیر مجهز هستند:

-  بزها

-  گوسفند

-  مرغ

-  خرگوش ها

-  اسب ها

کشاورزان و دامداران می توانند معیارهایی مانند هزینه، عملکرد و اعداد فروش را به اضافه سایر داده های مهم مانند تاریخ سررسید، برنامه های تغذیه، مکان ها و سوابق پزشکی برای هر حیوان ردیابی کنند.

مزایای نرم افزار مدیریت دام چیست؟

صرف نظر از اندازه عملیات شما، تغییر به یک برنامه انبوه برای نگهداری سوابق دام مزایای زیادی دارد. استفاده از یک سیستم سفارشی به شما این امکان را می دهد که به جای استفاده از چندین برنامه برای ردیابی داده های مشابه، تمام اطلاعات مورد نیاز خود را در یک مکان داشته باشید.

هنگامی که تمام اطلاعات شما در یک برنامه ذخیره می شود، ارجاع متقابل، دیدن روندها و ایجاد تغییرات کوچک که ممکن است در غیر این صورت نادیده گرفته شده باشد، برای شما آسان تر است زیرا داده های ناقصی دارید. هر کسی که یک مزرعه را اداره می کند می داند که اغلب تغییرات کوچک در کارایی و عملیات روزانه است که می تواند بیشترین تفاوت را در کسب سود ایجاد کند.

در بسیاری از موارد، این سیستم‌های نرم‌افزاری کاملاً قابل شخصی‌سازی هستند و در سراسر پلتفرم‌ها کار می‌کنند، به این معنی که شما به راحتی می‌توانید به هر داده‌ای که از لپ‌تاپ، تلفن هوشمند یا تبلت نیاز دارید، بدون توجه به اینکه در دفتر هستید یا در میدان، دسترسی داشته باشید.

در زیر تنها تعدادی از مزایای استفاده از سیستم نرم افزاری مدیریت دامداری صنعتی آورده شده است.

- مدیریت خوراک

درک مصرف خوراک برای بازده عملیاتی مزرعه شما حیاتی است. این سیستم ها نه تنها می توانند به شما در ایجاد برنامه های تغذیه برای حیوانات خود کمک کنند، بلکه می توانند میزان غذای مصرف شده توسط یک حیوان را نیز پیگیری کنند. سپس می توان از این داده ها برای ایجاد محاسبات ساده خوراک و برآورد هزینه استفاده کرد تا بتوانید تصمیمات سریع و آگاهانه بگیرید.

سیستم هایی توسعه یافته می توانند به شما در تعیین بهترین تعادل تغذیه ای برای هر حیوان کمک کنند، و اگر حیوانات شما چرا می کنند، می توانید از ویژگی مدیریت مرتع استفاده کنید که به برنامه ریزی محصول مزرعه و حرکت گله کمک می کند. اگر حیوانات شما مکمل دریافت می کنند یا تحت تغییرات رژیم غذایی قرار می گیرند، ابزارهای مدیریت خوراک می توانند به شما نشان دهند که چگونه این تغییرات در طول زمان بر گله های شما تأثیر می گذارد.

علاوه بر این، ثبت اطلاعات طولانی مدت خوراک به شما این امکان را می دهد که به گذشته نگاه کنید و ببینید آیا تغییرات رژیم غذایی یا الگوهای چرا تأثیر قابل توجهی بر سلامت و بهره وری دام شما داشته است یا خیر.

- سوابق فردی مشروح

ویژگی های گسترده ثبت سوابق در این سیستم های مدیریت دام به ویژه ابزارهای مفیدی برای دامدارانی است که حیوانات زیادی دارند، اما عملیات با هر اندازه ای می تواند از نگهداری سوابق دقیق از دام های خود بهره مند شود.

سوابق فردی می تواند شامل تصاویر حیوان در طول زندگی و همچنین داده هایی در مورد وزن، جنسیت، نژاد، تغذیه، تاریخ تولد و عملکرد کلی باشد. همچنین می‌توانید اطلاعات RFID یا سنسور برچسب گوش را برای ردیابی داده‌ها حتی راحت‌تر وارد کنید.

این فایل‌ها را می‌توان به‌طور مداوم به‌روزرسانی کرد، و فیلدهای داده را می‌توان مطابق با نیازهای شما سفارشی کرد تا اطلاعات مربوط به هر حیوانی تنها با چند ضربه یا کلیک در دسترس باشد.

توانایی ردیابی سطوح مشخصی از داده‌ها برای حیوانات شما می‌تواند برای نگهداری کارآمد سوابق فوق‌العاده مفید باشد، که کلیدی برای تبدیل سود به حاشیه‌های کم است.

- ردیابی تبارشناسی

اگر تعداد قابل توجهی از حیوانات داشته باشید، پیگیری شجره نامه ها می تواند به سرعت پیچیده شود. داشبوردهای دام یکپارچه را می توان ایجاد کرد تا به شما در ردیابی سریع سدها، پدران، فرزندان و خواهر و برادرها در یک درخت آسان برای پیمایش کمک کند.

استفاده از نرم افزار اختصاصی دام برای حیوانات نیز به شما این امکان را می دهد که کنترل دقیقی بر هزینه های پرورش گوسفند داشته باشید و به شما کمک می کند تا با حدس و گمان کمتر فرزندانی با کیفیت بالاتر تولید کنید.

- حسابداری آسان

حسابداری احتمالاً کمترین مورد علاقه هر دامدار و کشاورز است، اما برنامه‌های نرم‌افزار دام می‌توانند برای کاهش درد نظم مالی شما بسیار کار کنند.

هنگامی که یک برنامه مدیریت دام کاملاً یکپارچه را انتخاب می کنید، ساختار حسابداری موجود شما معمولاً می تواند به طور یکپارچه در داشبورد جدید ادغام شود.

با این داشبوردها، حسابداری ساده‌تر است، زیرا می‌توانید با چند کلیک ساده به هر اطلاعاتی که ممکن است برای امور مالی نیاز دارید دسترسی پیدا کنید، که می‌تواند به طور جدی میزان کاغذبازی و سردردی را که هنگام مرتب نگه داشتن کتاب‌هایتان با آن مواجه می‌شوید، کاهش دهد.

اجازه دهید فناوری کار شما را ساده تر کند

یک عملیات کشاورزی موفق به زمان، کار سخت و صبر زیادی نیاز دارد، اما لازم نیست کل زندگی شما را مصرف کند.

نرم افزار مدیریت دام، نرم افزار پرورش گوسفند، مدیریت دام سبک، پرورش صنعتی گوسفند، مداس

راه حل های نرم افزار مدیریت دام

تجزیه و تحلیل و داده های پیشرفته ای را دریافت کنید که در عملیات مدیریت دام کار می کند.

توسعه نرم افزار مدیریت گاو

متخصصان نرم افزار مدیریت دام ما پلتفرم های سفارشی را برای متمرکز کردن عملیات مربوط به مدیریت گاو و همچنین طیور، اسب و سایر گله های لبنی توسعه می دهند. ما برنامه های موبایلی بومی و چند پلتفرمی می سازیم. دسترسی کامل به پلتفرم‌های مدیریتی با قابلیت حرکت برای بازیابی داده‌ها با اسکن یک برچسب شناسه را فراهم کنید. ما ماژول‌هایی را برای اصلاحات نرم‌افزار مدیریت دام برنامه‌ریزی می‌کنیم تا ردیابی حیوانات و نژاد، مدیریت مزرعه، حسابداری و موارد دیگر را فعال کنیم.

سیستم های نرم افزاری پرورش دام

سفارشی سازی داشبورد را برای ردیابی وضعیت تکثیر و بارداری در سراسر گله برای دامداران و کشاورزان ارائه دهید. ما سیستم‌های پشتیبانی تصمیم (DSS) را برای کمک به بهینه‌سازی عملیات برای کاهش هزینه‌های پرورش و تولید فرزندان با کیفیت پیکربندی می‌کنیم. سیستم‌های حراج دام موجود را با پورتال‌های کاربر سفارشی‌سازی‌شده ادغام کنید تا جزئیات فروشنده‌ها مانند اطلاعات ژنتیک، شجره نامه، تاریخچه باروری و سایر آمارهای حیاتی از سیستم مدیریت دام خود را در اختیار خریداران دام قرار دهید.

برنامه های نگهداری سوابق دام

راه حل های تخصصی مدیریت پایگاه داده ما دامداران را قادر می سازد تا با استفاده از یک برنامه مدیریت دام، داده ها (شجره نامه، منشاء، آمار سلامت و رویدادهای در حال انتظار) را برای هر حیوانی در گله مشاهده و ویرایش کنند. نرم‌ افزار پرورش گوسفند را با رابط‌های نقشه‌برداری GIS/GPS شخص ثالث برای ردیابی مکان‌های دام بسازید و از شناسه‌های فرکانس رادیویی (RFID)، دستگاه‌های شناسایی الکترونیکی (EID) و سنسورهای برچسب گوش تعبیه‌شده استفاده کنید.

توسعه نرم افزار مدیریت مزرعه

نرم افزار برنامه ریزی مالی ما با موتورهای هوش تجاری (BI) برای محاسبه ارزش گله حیوانات با توجه به عواملی مانند نژاد، شجره نامه، مکان، سن و شرایط بازار یکپارچه شده است. ما نرم افزار مدیریت دام سفارشی را برای تجزیه و تحلیل و تولید گزارش ایجاد می کنیم. ماژول‌های ما ابزارهای تجسم شاخص‌های کلیدی عملکرد را برای گاو، حیوان، گله یا سایر نژادهای دام تعریف‌شده سفارشی ارائه می‌دهند.

راهکارهای سیستم چرای مرتع

ما راه‌حل‌های نرم‌افزار مدیریت مرتع و چرا را برای ثبت و بهینه‌سازی عملکرد مزرعه‌های فردی و رشد سالانه مرتع توسعه می‌دهیم. ما برنامه‌های نقشه‌برداری مراتع را با سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فناوری حصار جغرافیایی برای ایجاد نماهای میدانی دقیق و برنامه‌ریزی حرکات گله برنامه‌ریزی می‌کنیم. ما همچنین با سیستم های ردیابی آب و هوا ارتباط برقرار می کنیم که به کاربران از نزدیک شدن به شرایط آب و هوایی شدید هشدار می دهد.

اتوماسیون آسیاب خوراک

ما پلتفرم‌های نرم‌افزار مدیریت خوراک را برای مصرف بهینه تغذیه دام‌های مزرعه و دامداری توسعه می‌دهیم. به کاربران نرم‌افزار اجازه می‌دهد تا دسته‌های آزمایشی را نظارت کنند، برنامه‌ریزی خوراک را برنامه‌ریزی کنند و سفارش‌های مجدد مواد تشکیل دهنده را در یک سیستم مدیریت مرکزی دام انجام دهند. ما از انطباق خوراک صنعت با یکپارچه‌سازی نرم‌افزار پیگیری حسابرسی برای حفظ قابلیت ردیابی در سطح تامین‌کننده و مطابقت با دستورالعمل خوراک دامپزشکی (VFD) اطمینان می‌دهیم.

نرم افزار دامداری صنعتی

نرم افزار دامپروری طراحی شده سفارشی ما به کشاورزان اجازه می دهد تا مراقبت روزانه، پرورش انتخابی و پرورش دام را مدیریت کنند. ما نرم افزار دامپروری گمرکی را برای نقشه برداری از حاصلخیزی، باروری و سطوح مواد مغذی خاک در نقشه برداری GIS توسعه می دهیم.

نرم افزار موجودی دام

نرم افزار پرورش دام سفارشی ما به شما امکان می دهد شجره نامه ها را پرورش دهید و درصدهای همخونی را در پایگاه داده موجود در فضای ابری محاسبه کنید. راه حل های فنوتیپ سفارشی ما به کاربران اجازه می دهد تا ویژگی های قابل مشاهده دام را از طریق وب از طریق دسترسی به پورتال یا راه حل های تجارت الکترونیک ردیابی کنند.

ارائه این راه‌حل ها، نشان دهنده اهمیت نرم افزار مدیریت دام خواهد بود.

نرم افزار مدیریت دام، نرم افزار پرورش گوسفند، مدیریت دام سبک، پرورش صنعتی گوسفند، مداس

سال ۱۳۸۴ در دانشگاه زنجان و در قالب یک پروژه تحقیقاتی، طرح انتة ژن چندقلوزایی FecB گوسفند برولامرینو که از چند منظر مانندش ظاهری (فنوتیپ) با نژاد افشاری شباهت زیادی دارد، با وارد کردن ساما جنسی این نژاد از کشور نیوزلند؛ به گوسفند افشاری آغاز شد و محققان و اساتید این دانشگاه توانستند این پروژه را با موفقیت به انجام برسانند.

شرح اجمالی

از جمله ویژگیهای مهمی که در گوسفندان نژاد افشاری وجود دارد سرعت رشد بالا و مقدار تولید گوشت مطلوب این نژاد است. چنین ویژگی هایی باعث شده است نژاد افشاری یکی از مهم ترین نژاد گوسفندان در ایران باشد که پراکندگی گسترده ای در سطح کشور دارد.

گوسفند افشاری در مقایسه با دیگر نژادهای گوسفند ایرانی نژاد مطلوب تری برای نگهداری است به خصوص که تولید گوشت آن نسبت به دیگر گونه ها بیشتر است. با توجه به تحقیقات و بررسی هایی که توسط محققان دانشگاه زنجان صورت گرفته است؛ بعد از اختلاط گونه برولا از نژاد مرینوبا گوسفندان افشاری ایرانی، میانگین چندقلوزایی در گوسفندانی که این اصلاحات ژنی روی آنها صورت پذیرفته بود، به عدد ۴ بره در هر زایمان رسید که یک میانگین بسیار مطلوب است.

گوسفندان هترو یا هموافشاری در هر زایمان بین ۱ تا۶ بره به دنیا می آورند که عدد میانگین ۴ بره در هر زایمان برای یک میش ثبت شده است. در ضمن باید اشاره کرد که یکی از ویژگیهای مثبت نژاد برولامرینو جفت گیری گوسفندان این نژاد در چهار فصل سال است که با انجام اصلاحات ژنی این ویژگی به گوسفندان افشاری نیز منتقل شده است.

گوسفندان افشاری اصلاح نژاد شده چه قوچ باشند چه میش، به دودسته هتروزیگوت و هموزیگوت تقسیم می شوند. قوچ پامیش هموزیگوت گوسفندی است که علاوه بر چندقلوزایی قابلیت انتقال ژن چندقلوزایی را به ۱۰۰ درصد بره ای نسل خود دارد. ولی میش یاقوچ هتروزیگوت گوسفندی است که می تواند ژن دو قلوزایی و چندقلوزایی را به ۵۰ درصد از پرده های نسل بعدی خود انتقال دهد.

با توجه به این موضوع قطعا قیمت های این گونه های گوسفندان افشاري اصلاح نژاد شده با یکدیگر متفاوت بوده و گوسفندان همو نسبت به گوسفندان هترو قیمت بالاتری خواهند داشت. این تحقیقات به مدت ۶ سال به طول انجامید و در طول این مدت نتاج به دست آمده رصد می شدند تا اگر ژن موردنظر چندقلوزایی را داشتند به عنوان والدین نسل بعد انتخاب و نگهداری شوند و در غیر این صورت از گله تحقیقاتی حذف میشدند.

هدف این بود که دام تولیدی باصفات برجسته موردنظر، به دست بهره برداران و پرورش دهندگان گوسفند افشاری در مناطق مستعد برسد. از سال ۱۳۹۱ و پس از کسب موفقیت طرح های تحقیقاتی که حاصل آن گوسفند اصلاح شده دارای ژن چندقلوزایی و سایر ویژگی های برتری مانند توان تولید میانگین ۳- ۴ بره در هر زایش، بهبود ۳۰ درصدی سرعت رشد، بهبود ۱۰۰ درصدی ضریب تبدیل غذایی، بهبود کمیت و کیفیت پشم، کاهش قابل توجه از حجم دنبه؛ انتقال قوچ های اصلاح شده از دانشگاه زنجان در قالب یک طرح اصلاح نژادی به نام هسته باز، به نخستین شرکت دانش بنیان کشور در زمینه پرورش گوسفند در شهرستان زنجان آغاز شد.

با شروع عملیات اجرایی در طول سال اول این شرکت موفق شد سقف مشخص شده از قوچهای اصلاح شده برای آمیخته گری را در میان بهره بردارانی که از سال های قبل با طرح همکاری داشتند توزیع کند. با همکاری و اختصاص زیرساخت های لازم توسط شرکت کشت و صنعت فردوس از زیرمجموعه های مرکز اقتصاد مقاومتی حامی، فاز تکثیری این دام با تشکیل گله های صنعتی شتاب بیشتری گرفت و در حال حاضر افزون بر ۷۰ گله در استان زنجان تحت پوشش این طرح هستند. مجموعه تکثیر و پرورش گوسفند نژاد افشاری مرکز اقتصاد مقاومتی حامی در شهرستان زنجان، جاده فرودگاه، به مساحت ۱۱ هکتار واقع شده است. ظرفیت پرورش این واحد ۱۰ هزار رأس میباشد که فاز اول آن به ظرفیت ۵۰۰۰ رأس در سال ۹۵ به بهره برداری رسیده است.

اهمیت و ضرورت ورود به طرح:

• وابستگی کشور به واردات گوشت قرمز و تهدید امنیت غذایی
• عدم توجیه اقتصادی پرورش و نگهداری نژادهای موجود به دلیل پایین بودن میزان تولید و کیفیت محصولات تولیدی خشکسالی (تغییرات اقلیمی و مهاجرت جمعیت روستایی به شهرها
• اقتصادی نبودن دامداری سنتی به دلیل عدم بهره برداری از طرح های دانش بنیان و فقر مراتع به دلیل استفاده مستمر و اهمیت استفاده از نرم افزار مدیریت دام

اهداف پروژه

• ارتقاء امنیت غذایی جامعه و انتقال ژن چندقلوزایی feeb از گوسفند برولامرینو به گوسفند افشاری و تولید گوسفند اصلاح نژاد شده
• تغییر الگوی پرورش از سیستم مرتعی به سیستمهای نیمه بسته و بسته و اشتغال زایی پایدار
• الگوسازی، آموزش و ترویج پرورش نژاد اصلاح شده افشاری دارای ژن چند قلوزایی در جوامع روستایی
• کمک به ایجاد ساختار زنجیره های تولید و توسعه و ارتقاء واحدهای کوچک مقیاس
• توسعه سیستم های صنعتی با تمهیدات اصلاح نژادی و بکار گیری فن آوری های پیشرفته مانند نرم افزار پرورش گوسفند در جهت بهبود خصوصیات رشد، بازده تولیدمثل، بهبود بازده غذایی و بهبود کمی و کیفی لاشه
• ارائه خدمات مبتنی بر دانش فنی و ایجاد امکان توسعه این خدمات توسط متخصصان و گروههای آموزش دیده

چندقلوزایی به عنوان عاملی تأثیرگذار برای افزایش راندمان گله، از دیرباز جزء آرزوهای کشور بوده و هست. این شاخص علاوه بر دستاوردهای اقتصادی در واحدهای پرورشی موجب ارتقا تولید در سطح کشور نیز خواهد شد. پروژه اصلاح نژاد گوسفند چندقلوزای افشاری، راهبردی است بر اساس شاخص های اصلی اقتصاد مقاومتی که تحقق آن در این الگوی اجراشده امکان پذیر شده است. تحقیق در مورد نژاد افشاری، کشف خصوصیات ژنتیکی آن و همچنین انتخاب نژاد خارجی برتر و مناسب « برولامرينو» همان خلاقیت علمی است که می تواند یک کشور را از تنگناهای کمبود علوفه، محدودیتهای اقلیمی و غیراقتصادی بودن فعالیتهای پرورش دام سبک برهاند. این پروژه موفق و الگو، ناظر بر دستیابی به اهدافی است که دامپروری کشور از دیرباز در جستجوی آن بوده است.

نرم افزار پرورش دام، نرم افزار پرورش گوسفند، مدیریت دام سبک، پرورش صنعتی گوسفند، مداس